در مملکت چه می گذرد؟
در مناظره ی این هفته ی شبکه ی یک، نماینده ی دولت می گوید که ما در بودجه ی سال آینده 11 هزار میلیارد کسری خواهیم داشت در حالیکه مصباحی مقدم مدعی است جبران قدری از کسری بودجه ی واقعی دولت از طریق فروش اوراق مشارکت طبق تجربه ی سالیان قبل قطعاً محقق نخواهد شد و دولت با کسری ای معادل 30 هزار میلیارد مواجه خواهد بود.
خاطرم هست در دوران دولت خاتمی که دانشجوی کارشناسی رشته ی مدیریت صنعتی بودم، در کلاسهای اقتصاد و مدیریت بحثمان این بود که دولت کسری بودجه ای معادل 2هزار میلیارد تومان دارد. همه پیش بینی می کردند که دولت خاتمی در دوره دوم قادر به جبران این کسری بودجه نخواهد بود و نهایتاً دولت مجبور است به استقراض از بانک مرکزی روی آورده یا با تدوین بودجه ای انقباضی پول را از دست مردم جمع کند و درنتیجه با فشار جهت مهار "رشد" تورم (نه خود تورم) اقتصاد را به سمت یک رکود ملموس پیش ببرد.
نهایتاً هم این رکود رخ داد و جناح اصولگرا توانست بیشترین شانس را از آن خود کند و عوامل سیاسی و دینی دیگری هم دست به دست هم دادند تا دولتی با شعار عدالت اجتماعی به قدرت برسد و پدرخوانده ی اقتصاد به اصطلاح تکنوکراتی در این رقابت شکست جانانه ای بخورد.
روحانی مُصر است که تورم و رشد آن را مهار کند و رهبری هم از این امر تمجید نموده است اما ظاهرا بدون توفیق در مذاکرات هسته ای قیمت دلار بالا می رود و نقدینگی وارد طرحها نمی شود و مهار تورم تنها از طریق بودجه ی انقباضی امکان پذیر خواهد بود که نمونه ای از آن را در عنوان فروش اوراق قرضه می توانیم شاهد باشیم.
از سویی نوبخت معاون برنامه بودجه ی دولت می گوید ما سهم درآمدهای مالیاتی را در بودجه ی 94 به 19 درصد ارتقا داده ایم تا از این راه به عنوان بهترین راه برای کاهش اتکای به نفت اقدام کنیم. توجه دارید که این افراد همان به اصطلاح تکنوکرات هایی هستند که رهبری در سخنرانی حرم امام رضا فرمودند روزی به من با به دیده ی استبعاد و خنده می گفتند مگر می شود از اتکا به نفت بیرون رفت؟البته تحلیلهایی از نوع تئوری های والرشتاین می تواند به خوبی تبیین کند که قطع طفل بودجه از شیر نفت، چقدر می تواند برای مدلهای درهم تنیده ی هزار فامیل خطرناک باشد و اصولا این سلطه ها بخاطر اتکاء به نفت است.
حسین راغفر که اولین بار دهه ی 80 در کنفرانسی در دانشگاه الزهرا ملاقاتش کردم و سال 88 مشاور اقتصادی میرحسین موسوی شد، گفته است بودجه ی 94 بودجه ای سنتی است و دولت فقط به فکر بستن بودجه ای برای تأمین حقوق و دستمزد و راه انداختن کارهای دولت فربه ایران است.
زنگنه وزیر نفت می گوید عربستان دربودجه ی سال آینده ی خود قیمت نفت را به 50 تا 60 دلار بسته و نتیجتاً بستن بودجه ی ما با قیمت 76 دلاری نفت، عقلانی است.
گیریم عربستان ارقامش واقعی باشد و بودجه ی سایه هم همین را بگوید و عربستان وسط راه نسخه ی جدیدی از بودجه تدوین نکند و اتفاقات دیگری در این مسیر مثل جنگها دردنیا خصوصا خاورمیانه رخ ندهد و یا تحریمهای جدید تصویب نشود، بازهم این بودجه بندی با این قیمت برای نفت، از قضا بودجه ای تورم زا و در عین وجود استراتژی انقباضی بودن، بسیار هم انبساطی است.
پس می شود پیش بینی کرد که با تمایل شدید مردم به دریافت یارانه که دولت در اجابت به آن میل سیری ناپذیری به گران کردن نان و امثال آن دارد، وضعیت آینده ی دولت از نظر اقتصادی چندان هم خوب نخواهد بود.
بشرطی که نظام صلاح بداند و رقیبی مقتدر در مقابل روحانی باشد، بعید می دانم که هشت ساله بودن کرسی قدرت در زندگی نامه ی روحانی ثبت شود.
از یه سیاست پیشه مدیریت دان است که بداهه ای به این قوت انتظار میره! عالی، مثل همیشه!